دو هزار میلیارد افزایش نقدینگی روزانه در کشور باید همانند آمار کرونا دقیق رصد شود…

مصاحبه اختصاصی با رئیس تالار بورس منطقه ای استان کرمان

در میان هیاهوی این روزهای بازار بورس این افتخار نصیبم شد تا دیداری اختصاصی با جناب آقای دکتر حسین اکبری فرد ریاست محترم تالار بورس منطقه ای استان کرمان داشته باشم و طی مصاحبه ای کوتاه اما صمیمی، پاسخ سوالاتم را از زبان یک اقتصاددان و کارشناس واقعی بازار سرمایه بشنوم:

جناب آقای دکتر اکبری فرد نظر جنابعالی در مورد روند بازار در سال جاری تا به امروز چیست؟

به طور کلی بازار سرمایه، بازار پول و بازارهای دیگری مثل بازار ارز، ملک و طلا بازارهای موازی هستند که معمولاً اگر یکی از این بازارها جذابیتی داشته باشد ما شاهد خروج منابع از بازارهای دیگر به سمت بازار جذاب خواهیم بود. در مورد بازار سرمایه باید با یک دید بلند مدت تر به آن بنگریم، چون افرادی که وارد این بازار می شوند بخصوص افرادی که اقدام به خرید فروش سهام و سایر اوراق بهادار از سازمان بورس می کنند، اولین اصلی که باید در نظر بگیرند “دید بلند مدت” است. وقتی ما افق زمانی را یک مقدار بلند مدت تر، مثلا چند ساله در نظر می گیریم، بازدهی بازار سرمایه از بازار مسکن، خودرو و طلا بیشتر خواهد بود. اما در کوتاه مدت در شروع امسال ما شاهد یک رشد خیلی سریع و شاید بتوان گفت یک جاهایی هیجانی و تا حدی منطقی در بازار سهام بودیم که این رشد و بازده خیلی بالا حتی برای برخی از متخصصان و کارشناسان اقتصادی هم جای سوال بود. یک دلیل آن برای شرکت های بنیادینی مثل معدنی ها، صنعتی ها، پتروشیمی و پالایشی ها و… تا حدی منطقی بود. دلیل دیگر آن بحث تورم بود که باعث می شد ارزش دارایی ها و قیمت کالاهای شرکت های بورسی افزایش پیدا کند که نهایتاً تاثیر این افزایش ها روی قیمت سهام منعکس می شد. در بعضی از شرکت ها تجدید ارزیابی دارایی ها،  که تورم دوره های قبل باعث افزایش دارایی های آن ها شده بود؛ و یک بخش دیگر از رشد بازار مربوط به عرضه های اولیه  بیشتر نسبت به سال گذشته به اضافه واگذاری های دولتی بود که دولت با تخفیف هایی برای خریداران صندوق سرمایه گذاری آن را عرضه کرد. این ها همه دلایلی بود که باعث رشد بسیار زیاد و با شیب تند در چهار ماهه اول سال شد. اما از سویی این افزایش ها جای نگرانی دارد چون به هر حال هیجانات هم چاشنی کار می شود، بعضی وقت ها ممکن است افرادی که دانش کافی ندارند با فروش دارایی هایی مانند زمین و ملک وارد این بازار شوند (که اصلا توصیه نمی شود!) در اینجا لازم شد تا بازار یک اصلاحی را انجام دهد و از ۵-۶ هفته گذشته ما شاهد یک رشد منفی در شاخص سهام بودیم که این ریزش هم منطقی و به نفع بازار سهام بود و توانست آن هیجانات را کاهش دهد.

در کل با این افزایش نقدینگی که ما داریم به نظر می رسد ما فعلاً بازاری رو به رد داشته باشیم. شما می دانید که متاسفانه روزی حدود ۲هزار میلیارد تومان به نقدینگی کشور اضافه می شود لذا همانطور که ما برای بیماری کرونا  آمار مبتلایان، بستری ها، فوتی ها و … را داریم در این مورد هم چه بسا جدی تر باید رشد نقدینگی را رصد کنیم؛ وگرنه آثار مخربی برای کشور در پی خواهد داشت و این منابع بهتر است به سمت بازار سرمایه هدایت شود تا شاهد نوسانات در دیگر بازارها نباشیم. لذا همه ی شاخص ها و آمار حکایت از ادامه رشد بازار سرمایه در ماه های آینده دارد.

آقای دکتر شما به عنوان یک اقتصاددان نقش بورس را در آینده ی اقتصادی کشور چگونه ارزیابی می کنید؟

بازار سرمایه در همه دنیا یک بازاری ست که منابع اقتصادی و منابع پولی را در اختیار دارد و تامین مالی شرکت های بزرگ را انجام می دهد. در کشور ما در گذشته به این بازار به آن اندازه ای که لازم است توجه نشده و از ظرفیت های آن نیز استفاده نشده است؛ به طوری که بسیاری از شرکت ها برای تامین مالی به بانک ها مراجعه می کردند؛ که ما شاهد این هستیم که بسیاری از منابعی که بانک ها به این شرکت ها داده اند به بانک ها برنگشته است و بانک ها نیز با این طلب ها آینده ی خوبی نخواهند داشت. لذا این مشکل باعث شده تا شرکت ها، مخصوصاً شرکت های بزرگ نتوانند از بانک ها تامین مالی خود را انجام دهند. لذا بازار بورس اهمیتش به این دلیل است که می تواند این کاستی بانک ها را جبران کند و با هزینه کم و زمان خیلی کوتاه منابع مورد نیاز شرکت ها را تامین کند. در واقع بازاری است برای تامین مالی شرکت ها، حتی شرکت هایی که دربورس حضور ندارند نیز می توانند از طریق انتشار اوراق قرضه از طریق بورس از آن بهره ببرند و این بازار از این طریق بزرگترین مشکل واحدهای تولیدی یعنی کمبود نقدینگی و دسترسی به نقدینگی مناسب (نقدینگی با هزینه کم، دسترسی سریع و کمترین وثیقه) را حل می کند. لذا بازار سرمایه می تواند در حیطه تولید محاسن زیادی برای واحدهای تولیدی داشته باشد. از طرف دیگر بازار سرمایه می تواند مکانی مناسب برای پس انداز های خرد و سرگردان مردم باشد و مردم می توانند سرمایه های راکد و خرد خود را به این بازار بیاورند، از مزایای آن استفاده کنند و از این طریق نوساناتی که در بازارهای دیگر ایجاد می شود و همه را نگران می کند به حداقل می رسد.

به عنوان سوال آخر، توصیه شما به افراد جدیدالورد یا افرادی که تازه می خواهند وارد بازار شوند چیست؟

همانطور که همه کارشناسان، متخصصان و صاحبنظران ادعا می کنند، بازار سرمایه بازاریست تخصصی که اگر تازه وارد هستیم و تجربه کافی نداریم حداقل دانش کافی در این زمینه را داشته باشیم که خداروشکر این روزها در فضای مجاری اطلاعات بسیار مفیدی موجود می باشد که البته بایستی ما از سایت های معتبر این اطلاعات را دریافت کنیم. به عنوان یک تازه وارد حتما بایستی با مبالغ کم وارد بازار شویم. پول های ترسو ( منظور پولی است که در آینده نزدیک به آن نیاز داریم) را وارد بازار نکنیم، چون ممکن است دقیقاً همان زمانی که ما می خواهیم این پول را برداریم و در جایی دیگر هزینه کنیم بازار منفی باشد و مجبور شویم با ضرر از بازار خارج شویم. همچنین مثل خرید یک ملک که قطعاً باید حدود یک سال صبر کنیم تا به یک بازدهی برسد یا یک کشاورز موقعی که یک بذر را می کارد باید یک فصل از آن بگذرد تا محصول را برداشت کند، باید با دید بلند مدت وارد بازار بورس شویم . قطعاً ما نباید این دید را نسبت به بورس داشته باشیم که امروز وارد بازار شویم و چند روز آینده با دست پر و منفعت از آن خارج شویم. آنهایی که پیشکسوت بازار هستند بارها ریزش ها را دیده اند و با اندک منفی و ریزش در بازار نگران نمی شوند زیرا با صبر و حوصله شاخص ها بهبود پیدا می کند. هیچ موقع منتظر سیگنال نباشیم، هیچ فردی نمی تواند آینده بورس را به خوبی پیش بینی کند و هیچ نرم افزار و تکنیکی هم تا بحال به وجود نیامده است که بتواند آینده یک سهم را به صورت صد در صد درست برای ما پیش بینی کند و بگوید چه اتفاقی برای آن خواهد افتاد. لذا افرادی که قدرت ریسک دارند خود به خریداری سهام اقدام کنند و ما افرادی که ریسک گریز هستند و تحمل ریسک ندارند توصیه می کنیم که مستقیم وارد بازار نشوند یا پول های خود را به بانک سپرده یا از سایر ابزارهای بازار و صندوق های سرمایه گذاری برای استفاده از منافع بازار سرمایه کمک بگیرند.

کاری از: پایگاه خبری زرند نیوز – محمدعلی عرب پور، کارشناس ارشد علوم اقتصادی و فعال بازار سرمایه